Podczas remontu budynku na potrzeby Centrum Innowacyjnej Edukacji odkryto skarb. Nie była to jednak skrzynia ze złotem, ani też inne kosztowności.
“Skarbem” okazał się bowiem napis będący dziś ozdobą tego obiektu, o którym pisze Damian Filipiak.
Jesienią 2018 roku ekipa budowlana prowadząca prace adaptacyjne skuwała stary tynk na szczytowej, zachodniej ścianie budynku. Właśnie wtedy, poniżej płaskorzeźby przedstawiającej koło młyńskie, spod usuwanej warstwy elewacji zaczęły pojawiać się elementy dawnego napisu.
Na podstawie zachowanych liter oraz śladów pozostawionych przez te, które nie dotrwały do naszych czasów, napis udało się odczytać. Brzmi on następująco: “Toruński młyn parowy Leopold Rychter”. Napis został najprawdopodobniej zatynkowany na początku okresu okupacji, jesienią 1939 roku, kiedy Niemcy przejmowali toruńskie zakłady. Ukryty przez blisko 79 lat wyłonił się robotnikom podczas prac remontowych.
Zanim jeszcze inspektor z biura miejskiego konserwatora zabytków dojechał na miejsce, by ocenić wartość znaleziska, podjęto decyzję o zachowaniu napisu. Został on odtworzony na nowej elewacji budynku i dziś możemy go podziwiać w całej okazałości. Uwagę zwraca zwłaszcza estetyczna czcionka liter, które go tworzą.
Budynek z historią
Budynek, na którym możemy oglądać wspomniany wyżej napis również jest bardzo ciekawy. Powstał w tym samym czasie, co najstarsze obiekty kompleksu młynów, a więc jeszcze w XIX wieku. Początkowo pełnił funkcje mieszkalne jako willa otoczona ogrodem. Dawniej bowiem właściciele fabryk mieszkali w pobliżu swoich zakładów.
W późniejszym okresie budynek wraz z sąsiednim, dobudowanym po wojnie, pełnił funkcje biurowe dla dyrekcji zakładu. Obecnie, po remoncie stał się siedzibą Centrum Innowacyjnej Edukacji.
Bibliografia:
- Kucharzewska J., Architektura i urbanistyka Torunia w latach 1871-1920, Warszawa 2004.
- Spandowski S., Odnawiane stare reklamy stają się wizytówką Torunia oraz jednym z magnesów przyciągających do miasta gości, Nowości, 15 listopada 2018, https://nowosci.com.pl/odnawiane-stare-reklamy-staja-sie-wizytowka-torunia-oraz-jednym-z-magnesow-przyciagajacych-do-miasta-gosci/ar/13665458#torun [dostęp 2020-11-18].
- Zglińska A., Nietypowy prezent na 5. urodziny Młyna Wiedzy. Podczas remontu odpadł tynk i odsłonił napis…, Tylko Toruń, 7 listopada 2018, http://tylkotorun.pl/nietypowy-prezent-na-5-urodziny-mlyna-wiedzy-podczas-remontu-odpadl-tynk-i-odslonil-napis/ [dostęp 2020-11-18].
- Centrum Innowacyjnej Edukacji w Toruniu, Wikipedia [dostęp 2020-11-18].