Realizująca projekt pt. „Debaty Jadwiżańskie” Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy oraz Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy podpisały w dn. 14 marca 2025 roku porozumienie w sprawie wspólnej promocji projektu oraz poprzez jego realizację – popularyzacji nauki.
Debaty Jadwiżańskie to cykl wydarzeń popularnonaukowych poświęconych ważkim i aktualnym tematom o charakterze filozoficznym, socjologicznym, ekonomicznym, politycznym i psychologicznym nawiązującym do wielkich idei ludzkości. W tegorocznej edycji dyskutowane będą takie idee, jak: wiedza, mądrość, umysł, religia, rodzina, globalizacja, bezpieczeństwo, wojna i pokój.
Od 31 marca do 27 października 2025 odbędzie się w sumie osiem debat z udziałem 24 prelegentów.
Główne idee ludzkości
Wiedza – źródła wiedzy, ujęcia i aspekty wiedzy, typy wiedzy, znaczenie wiedzy dla życia społecznego, nauki o wiedzy, akwizycja wiedzy eksperckiej, implementacja wiedzy w maszynie.
Mądrość – mądrość a wiedza, kulturowe uwarunkowania rozumienia mądrości, mądrość jako cnota, wychowanie do mądrości, mądrość na straży życia godziwego.
Umysł – umysł i jego atrybuty, dylemat psychofizyczny, materialistyczne rozumienie umysłu, funkcjonalistyczne pojmowanie umysłu, umysł a mózg, wolna wola, świadomość, sztuczna inteligencja, czy komputery mogą symulować wszystkie funkcje umysłu, czy roboty czują ból?
Religia – naturalne i ponadnaturalne źródła religii, nauki o religiach a teologia, religie objawione, religie księgi, doświadczenie religijne, znaczenie religii w kulturze.
Rodzina – pochodzenie rodziny, różne modele rodziny, funkcje rodziny, rodzina nuklearna i wielopokoleniowa, więzi rodzinne, rodzina jako środowisko wychowawcze.
Globalizacja – geneza zjawiska, zalety i wady globalizmu, ideologia globalizmu, rząd światowy, Davos a proces globalizacji, nowa narracja na rzecz przyszłości, ruchy antyglobalistyczne.
Bezpieczeństwo – bezpieczeństwo osobiste i zbiorowe, odmiany bezpieczeństwa – ontologiczne, socjalne, kulturowe, bezpieczeństwo a dobrostan, kultura budowania bezpieczeństwa, prawo międzynarodowe na straży bezpieczeństwa.
Wojna i Pokój – źródła wojny, wojna a konflikt, pokojowe rozwiązywanie konfliktów, wojna sprawiedliwa, moralne zasady prowadzenia wojny, agatologiczne i aretologiczne podstawy wojny i pokoju, wojny zastępcze, wojny gwiezdne.
Prowadzący:
prof. WSG, dr Marek Chamot (Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy)
Prelegenci:
- prof. KUL, dr hab. Arkadiusz Jabłoński (Katolicki Uniwersytet Lubelski)
- prof. KUL, dr hab. Marek Lechniak (Katolicki Uniwersytet Lubelski)
- prof. WSG, dr inż. Ryszard Maciołek (Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy)
Prowadzący:
prof. UKW, dr hab. Ryszard Mordarski (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy)
Prelegenci:
- prof. KUL, dr hab. Wanda Bajor (Katolicki Uniwersytet Lubelski)
- dr Marek Pepliński (Uniwersytet Gdański)
- dr Michał Cichoracki (Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy)
Przewodniczący:
prof. WSG, dr inż. Ryszard Maciołek (Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy)
Prelegenci:
- prof. dr hab. Dariusz Łukasiewicz (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy)
- prof. WSG, dr hab. Helena Wrona-Polańska (Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy)
- dr Bibianna Bałaj (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
Przewodniczący:
prof. KUL, dr hab. Wanda Bajor (Katolicki Uniwersytet Lubelski)
Prelegenci:
- prof. dr hab. Krzysztof Leśniewski (Katolicki Uniwersytet Lubelski)
- prof. UKW, dr hab. Ryszard Mordarski (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy)
- dr Michał Włodarczyk (Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy)
Przewodniczący:
prof. dr hab. Stanisław Kowalik (Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy)
Prelegenci:
- prof. PANS, dr hab. Mikołaj Krasnodębski (Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Głogowie)
- dr Dorota Gizicka (Katolicki Uniwersytet Lubelski)
- dr Grażyna Szabelska (Akademia Nauk Stosowanych w Wałczu)
Prowadzący:
prof. BSW, dr hab. Adam Sudoł (Bydgoska Szkoła Wyższa)
Prelegenci:
- prof. dr hab. Stanisław Kowalik (Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy)
- prof. UKW, dr hab. Janusz Golinowski (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy)
- dr hab. Killion Munyama (Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy)
Prowadzący:
prof. UKW, dr hab. Janusz Golinowski (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy)
Prelegenci:
- prof. LAW, dr hab. Elżbieta Posłuszna (Lotnicza Akademia Wojskowa w Dęblinie)
- prof. BSW, dr hab. Adam Sudoł (Bydgoska Szkoła Wyższa)
- prof. WSG, dr Marek Chamot (Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy)
Prowadzący:
prof. LAW, dr hab. Elżbieta Posłuszna (Lotnicza Akademia Wojskowa w Dęblinie)
Prelegenci:
- prof. UP, dr hab. Andrzej Urbanek (Uniwersytet Pomorski w Słupsku)
- prof. UKW, dr hab. Wojciech Rechlewicz (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy)
- prof. KSW, dr hab. Stanisław Kunikowski (Kujawska Szkoła Wyższa we Włocławku)
POZNAJ DOROBEK NAUKOWY PRELEGENTÓW
Filozof, mediewista, doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie filozofii, nauczyciel akademicki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, kierownik Katedry Historii Filozofii Wydziału Filozofii KUL. Członek Towarzystwa Naukowego KUL, Internationale Gesellschaft für Theologische Mediävistik oraz Fundacji Rozwoju Człowieka Logikon. Zainteresowania naukowe: kultura intelektualna epoki średniowiecza, zwłaszcza polskiej kultury intelektualnej doby jagiellońskiej, historia filozofii starożytnej i średniowiecznej, edytorstwo średniowiecznych tekstów rękopiśmiennych, psychologia spekulatywna, metodologia nauki średniowiecznej.
Psycholog, nauczyciel akademicki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, wicedyrektor Instytutu Psychologii Wydziału Filozofii i Nauk Społecznych UMK, kierownik wyłaniającego się pola badawczego “Percepcja, Poznanie i Język” (Perception, Cognition and Language; PeCoLa) na UMK. Zainteresowania naukowe dotyczą zagadnień z zakresu psychologii poznawczej i nauk kognitywnych, w tym: wyobraźni wizualnej w kontekście zapisu i analiz ruchów oczu, orientacji czasowo-przestrzennej, procesów uwagi, kontroli poznawczej, skaningu wzrokowego, przetwarzania percepcyjnego, pamięci, interakcji wzrok-komputer, okulografii.
Historyk, historyk kultury, kulturoznawca, medioznawca, doktor nauk humanistycznych w zakresie historii, od 2021 rektor Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy. Popularyzator historii i dziedzictwa kulturowego, regionalista, publicysta, prezes Stowarzyszenie Andrzeja Szwalbego „Dziedzictwo”, członek Rady Fundacji Dziedzictwa Ignacego Jana Paderewskiego. Zainteresowania naukowe: historia kultury, historia myśli społecznej, badania nad stereotypami etnicznymi i tożsamością narodową, stosunki polsko-niemieckie.
Filozof, socjolog, doktor nauk humanistycznych w zakresie socjologii (UAM Poznań), pracownik badawczo-dydaktyczny Kolegium Nauk Społecznych Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy. Członek Bydgoskiej Rady Praw Człowieka i Równego Traktowania przy Prezydencie Miasta Bydgoszczy, pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Rady Programowej TVP Oddziału w Bydgoszczy, przedsiębiorca społeczny. Zainteresowania badawcze: socjologia gospodarki, filozofia polityki, geopolityka.
Socjolog, doktor nauk humanistycznych w zakresie socjologii, adiunkt w Instytucie Nauk Socjologicznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Zainteresowania naukowe: małżeństwo i rodzina w kontekście przemian społecznych, metody badań społecznych oraz analiza danych empirycznych.
Politolog, doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce, od 2019 kierownik Katedry Teorii Polityki i Zarządzania Sferą Publiczną Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, w latach 2009-2019 prodziekan Wydziału Humanistycznego UKW. Członek Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych, Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego oraz International Political Science Association. Zainteresowania naukowe: socjologia polityki i gospodarki, komunikacja w mass mediach, socjotechniki w życiu publicznym, zarządzanie w instytucjach non- profit.
Filolog, teolog, socjolog i filozof społeczny, doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie socjologii, nauczyciel akademicki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, dyrektor Instytutu Socjologii, od 2020 r. dziekan Wydziału Nauk Społecznych KUL. W latach 2020-2024 przewodniczący Rady Naukowej Instytutu Badań Edukacyjnych w Warszawie. Zainteresowania naukowe: metodologia nauk społecznych, teorie socjologiczne, socjologia wiedzy.
Psycholog, socjolog, profesor nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki w Akademii Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu, gdzie przez dwie kadencje pełnił funkcję prorektora ds. nauki oraz kierownika w Katedrze Kultury Fizycznej Osób Niepełnosprawnych oraz profesor w Wyższej Szkole Gospodarki w Bydgoszczy. Wieloletni kierownik Zakładu Psychologii Społecznej Uniwersytetu Adama Mickiewicza, a także prodziekan Wydziału Nauk Społecznych UAM. Członek Komitetu Psychologii PAN i Komitetu Rehabilitacji, Kultury Fizycznej i Integracji Społecznej PAN. Zainteresowania naukowe: psychologia rehabilitacji, psychologia społeczna, dostosowana aktywność ruchowa, psychologia sztuki, globalizacja.
Filozof, doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie filozofii, wykładowca Instytutu Humanistycznego Państwowej Akademii Nauk Społecznych w Głogowie. Członek Towarzystwa Pedagogiki Filozoficznej w Łodzi, Central European Philosophy of Education Society w Pradze oraz Polskiego Towarzystwa Tomasza z Akwinu w Lublinie. Zainteresowania naukowe: historia filozofii, filozofia polska przełomu XIX i XX w., antropologia filozoficzna, filozofia i teoria wychowania, terapia filozoficzna i filozofia terapeutyczna.
Historyk, doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie historii, nauczyciel akademicki na Wydziale Nauk Społecznych Kujawskiej Szkoły Wyższej we Włocławku, od 2009 rektor Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej we Włocławku, a w latach 2016 – 2020 rektor Kujawskiej Szkoły Wyższej we Włocławku. Współzałożyciel Włocławskiego Towarzystwa Naukowego, a od 2012 członek honorowy WTN. Popularyzator nauki i kultury. Zainteresowania naukowe: społeczny ruch regionalny w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem społecznych organizacji naukowych i kulturalnych, historia kultury materialnej, dzieje obiektów rezydencjonalnych Kujaw wschodnich i ziemi dobrzyńskiej.
Filozof, logik, doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie filozofii, nauczyciel akademicki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, w latach 2012–2019 dyrektor Instytutu Filozofii Wydziału Filozofii KUL, a od 2020 dziekan Wydziału Filozofii KUL. Zainteresowania naukowe: filozofia logiki, logiki wielowartościowe, logiki wiedzy i przekonań, dydaktyka logiki oraz prawnicze zastosowania logiki.
Teolog, profesor nauk teologicznych, nauczyciel akademicki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, kierownik Katedry Teologii Prawosławnej w Instytucie Nauk Teologicznych KUL. Członek Towarzystwa Naukowego KUL oraz Sekcji Dogmatycznej i Ekumenicznej przy Komisji ds. Nauki Episkopatu Polski oraz Europejskiego Stowarzyszenia Societas Oecumenica. Zainteresowania naukowe: teologia jedności Kościoła, dogmatyka i duchowość prawosławna, sakramentologia prawosławna. antropologia chrześcijańska, terapia hezychastyczna.
Filozof, profesor nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, od 1.10. 2024 dziekan Wydziału Filozofii UKW, wiceprzewodniczący Komitetu Nauk Filozoficznych PAN oraz wiceprzewodniczący Oddziału Bydgoskiego Polskiego Towarzystwa Filozoficznego. Członek międzynarodowych i krajowych stowarzyszeń naukowych, m.in. European Society for Philosophy of Religion, Kazimierz Twardowski Philosophical Society of Lviv, Niemieckiego Towarzystwa Filozofii Analitycznej, Polskiego Towarzystwa Filozoficznego, Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego im. Jana Pawła II. Zainteresowania naukowe: teologia filozoficzna, analityczna filozofia religii, teodycea i krytyka naturalizmu metafizycznego, nauka a religia, badania nad duchowością religijną, epistemologia, historia filozofii polskiej: Szkoła Lwowsko-Warszawska.
Filozof, logik, metodolog, doktor nauk humanistycznych w zakresie filozofii, od 2001 prorektor ds. nauki i współpracy Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy. Członek Kapituły Nagród Naukowych przy Prezydencie Miasta Bydgoszczy, współzałożyciel i wiceprezes Fundacji Odpowiedzialnej Edukacji im. o. Jacka Woronieckiego. Zainteresowania naukowe: logika klasyczna, filozofia logiki, ogólna metodologia nauk, teoria decyzji, filozofia edukacji, logiczne podstawy dydaktyki.
Teolog, filozof, doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie filozofii, nauczyciel akademicki Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, członek Komitetu Nauk Filozoficznych Polskiej Akademii Nauk, od 2019 członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Filozoficznego i przewodniczący Oddziału Bydgoskiego PTF. Od 2010 profesor afiliowany w Department of Philosophy Oberlin College, Ohio (USA). Współzałożyciel i prezes Fundacji Odpowiedzialnej Edukacji im. o. Jacka Woronieckiego. Zainteresowania naukowe: filozofia polityki, etyka i bioetyka, analityczna filozofia religii, Szkoła Lwowska-Warszawska, egzystencjalizm francuski, teizm klasyczny.
Ekonomista, doktor habilitowany nauk ekonomicznych (UE w Poznaniu), nauczyciel akademicki w Wyższej Szkole Gospodarki w Bydgoszczy oraz Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, samorządowiec i polityk, poseł na Sejm VII, VIII i IX kadencji, pracował w komisjach finansów publicznych i spraw zagranicznych. W 2021 zrezygnował z mandatu w związku z podjęciem pracy w Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych. Zainteresowania naukowe: bankowość, finanse międzynarodowe, międzynarodowe stosunki finansowe.
Filozof, doktor nauk humanistycznych w zakresie filozofii, adiunkt w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Gdańskiego. Współzałożyciel Central and East European Society for Philosophy of Religion, członek Polskiego Towarzystwa Filozoficznego oraz The Society of Christian Philosophers. Zainteresowania naukowe: epistemologia normatywna, epistemologia religii, teologia filozoficzna, metafilozofia, etyka, psychologia moralna.
Filozof, filolog, doktor habilitowany nauk społecznych w zakresie nauk o bezpieczeństwie, nauczyciel akademicki Lotniczej Akademii Wojskowej i Akademii Wymiaru Sprawiedliwości. Zainteresowania naukowe: filozofia ekologii, filozofia polityczna, ekstremizm, terroryzm.
Filozof, socjolog, doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie filozofii, nauczyciel akademicki na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, członek Polskiego Towarzystwa Filozoficznego oraz Centrum Badań nad Tradycją Szkoły Lwowsko-Warszawskiej. Zainteresowania naukowe: filozofia Szkoły Lwowsko-Warszawskiej, współczesna analityczna filozofia języka i umysłu, logika praktyczna i prakseologia, filozofia wychowania, filozofia polityki i cywilizacji.
Historyk, politolog, doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie historii, dziekan kierunku Bezpieczeństwo Narodowe w Bydgoskiej Szkole Wyższej. Pomysłodawca, założyciel oraz wieloletni dyrektor Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego w Bydgoszczy, wykładowca Międzynarodowego Studium Dyplomatycznego, w latach 1998-2001 prezes Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego, wiceprezes Fundacji Polsko-Amerykańskiej, członek i były wiceprezes Rady Naukowej Światowej Rady Badań nad Polonią, członek Polskiego Towarzystwa Historycznego i Kapituły Nagrody za wybitne osiągnięcia polonijne. Zainteresowania naukowe: historia najnowsza, politologia, historia polskiej emigracji i Polonii, stosunki międzynarodowe, dyplomacja.
Pedagog, doktor nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki, nauczyciel akademicki w Akademii Nauk Stosowanych w Wałczu. Samorządowiec, od 2014 radna Bydgoszczy, w latach 2021-2023 pełnomocnik Wojewody Kujawsko-Pomorskiego ds. rodziny. Współorganizatorka Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej w Bydgoszczy, członek Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego. Zainteresowania naukowe: teoria wychowania, pedagogika rodziny, pedagogika społeczna.
Pedagog, doktor habilitowany nauk społecznych w zakresie nauk o bezpieczeństwie, prorektor ds. kształcenia i nauczyciel akademicki Uniwersytetu Pomorskiego w Słupsku. Zainteresowania naukowe: andragogika, edukacja ustawiczna.
Teolog, socjolog, psychoterapeuta, doktor nauk humanistycznych w zakresie socjologii, nauczyciel akademicki, duchowny protestancki, pastor Kościoła ICF Bydgoszcz, zaangażowany w dialog ekumeniczny. Prowadzi działalność ewangelizacyjną w internecie. Członek Polskiego Towarzystwa Psychoterapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniu. Zainteresowania: teologia, duchowość, życie społeczne.
Psycholog kliniczny, psycholog zdrowia, certyfikowany psychoterapeuta, doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie psychologii, nauczyciel akademicki w Wyższej Szkole Gospodarki w Bydgoszczy. Przewodnicząca Sekcji Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, członek Komisji Psychologii Polskiej Akademii Nauk i Zarządu Sekcji Psychologii Zdrowia PTP oraz European Health Psychology Society, członek-założyciel Małopolskiego Stowarzyszenia Psychologów Klinicznych, członek Polskiego Towarzystwa Psychosomatycznego, Zarządu Towarzystwa Edukacji Psychosomatycznej Zainteresowania naukowe: psychologiczne mechanizmy zdrowia i choroby w toku klinicznych badań chorych z leukemią, osób zdrowych oraz po przeszczepie szpiku kostnego, zagadnienie zdrowia jako funkcji twórczego radzenia sobie ze stresem.